Γίνεται !

η παπαριά της ημέρας: "of course ... are we gluing coffee pots?"

Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2011

Καταφύγιο για το λαό η Μουσική και η Ποίηση

Οι έξι χορωδίες στο Πνευματικό Κέντρο Βελβεντού έδιναν τη δική τους παράσταση με υπέροχα τραγούδια. 150 χορωδοί γυναίκες-άνδρες, που μαθαίνουν μουσική και τραγούδι, είναι ένας όχι ευκαταφρόνητος αριθμός. Ανεβαίνοντας στο Ναό ακούω μια παρέα παιδιών να τραγουδάει: «…και τι ζητάω, τι ζητάω, μια ευκαιρία στον παράδεισο να πάω». Στο Αρχονταρίκι της Ενορίας διδάσκουμε μουσική και γλώσσα από την καθ’ ημάς εκκλησιαστική παράδοση. Πρόκειται γενικώς για μια μουσικο-στιχουργική και ποιητική ζύμωση, που είτε σαν σπουδή και φωνητική μελωδία είτε σαν ακρόαση, προσφέρει έρμα στο λαό.

Στα επόμενα δύσκολα χρόνια που έρχονται θα έχουμε περισσότερη ανάγκη και η δίψα θα είναι μεγαλύτερη για μουσική και ποίηση. Σ’ αυτά τα δύο μεγέθη θα καταφεύγουμε για να νικούμε το φόβο και την αβεβαιότητα, μπροστά σ’ αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα και στους Έλληνες, που είναι πολύ επίκαιρα και που επιταχύνονται σαν δίνη.

Αυτό που άλλοτε ονόμαζαν πολιτική έχει παραλύσει σαν δημόσια υπηρεσία. Είναι σαν να συμμετέχουμε σε μια φάρσα που δεν μας αφορά. Οι δυνατότητες κυρίως των νέων κινδυνεύουν να μείνουν κλεισμένες στο κελί μιας ατομικότητας στριφνής και βουβής. Η μουσική και η ποίηση καλούνται να τις απελευθερώσουν.

Η τραγωδία βρίσκεται στην αντίληψη για την εξουσία, όποιας μορφής, ως εργαλείου ατομικού ή συντεχνιακού πλουτισμού, παράλληλα με την τροφοδότηση ενός άκρατου εγωκεντρισμού και νεποτισμού, που οδήγησε στην κατ’ εξακολούθηση εξαπάτηση και εν τέλει στην καταλήστευση ενός ολόκληρου ευκολόπιστου λαού. «Ήμασταν πάντοτε μιας ήττας – που νικάει την εξουσία – και ξαφνικά μας παρεδόθη αληθινά – τι τραγωδία», περιγράφει ο Σαββόπουλος, την (σχεδιασμένη;) αποτυχία του ωραίου κοινωνικού οράματος από τους ανύποπτους για το τι θα επακολουθήσει (όχι χωρίς και τη δική τους υπαιτιότητα) εραστές της εξουσίας. Γι’ αυτό κι οι νέοι πια «δεν ακούν τα κόμματα και το μεγάφωνό τους – τον χτύπο μόνο της καρδιάς – που μας βαφτίζει ανθρώπους».

Η φύση της κρίσης είναι διπλή: από τη μια προσωπική κι από την άλλη δημόσια-ιδεολογική, πολιτική και κοινωνική. Δεν έχουμε πλέον ανάγκη από σύμβολα-είδωλα. Οφείλουμε να αρνηθούμε να υποταχτούμε σ’ αυτά και στον φασισμό του χρήματος, που θέλει να μας κάνει πολτό. «Δες και τους ηγέτες σου δίχως παραμύθι – να χάσουν την ισχύ τους – να αλλάξει η τακτική τους. – Τον κάθε τεχνικό της εξουσίας τον χρήστη – εγώ τον αντιμετωπίζω δίχως πίστη» (Σαββόπουλος). Το πνεύμα για την αντιπαράθεση με την εξουσία και για την ανατροπή των κακών κατεστημένων μπορεί να ξαναβρεθεί πέρα από τα σύμβολα-είδωλα, πέρα από τις κενές (άδειες) μορφές. Το πνεύμα αυτό θα προκύψει από αλλού.

Καταβύθιση χρειαζόμαστε στον προσωπικό και στον συλλογικό εαυτό μας για να ανακαλύψουμε την ηθική και κυρίως την πνευματική κρίση, που είναι κρίση δομική. Η αλλαγή στη διαλεχτική πορεία, θέση-αντίθεση-σύνθεση, είναι αδύνατη, αν δεν αλλάξει πρώτα ο εαυτός μου (-μας), που όσο παραμένει αμετανόητος, θα συνεχίζει να πολλαπλασιάζει επ’ άπειρον το κενό του.

Ε, λοιπόν, στη μουσική και την ποίηση, στο τραγούδι, ναι σ’ αυτά, και στις μικρές, απόμακρες, χορταριασμένες Ενορίες-τα πνευματικά και κοινωνικά αρχέτυπά μας, εκεί θα αναζητούμε την αναβίωση αυτού του ονειρικού και πυρετώδους στοιχείου, που έχουν εκφράσει στο παρελθόν με τόση οξυδέρκεια μουσικές ιδιοφυίες και ποιητές του λόγου μας, που ζωντανεύουν την ιδιοπροσωπία μας.

Οι πολλές χορωδίες ανδρών και γυναικών, όποιας ηλικίας, που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια και τα νέα νεανικά μουσικά σχήματα αυτήν την αναζήτηση υπηρετούν. Με τη μουσική και τον στιχουργικό λόγο προσφέρουν άλλοτε τη γαλήνη κι άλλοτε προκαλούν την εξέγερση των συνειδήσεων.

Τώρα που αρχίζουν τα δύσκολα, τώρα που έχουμε εκχωρηθεί (μας έχουν εκχωρήσει) στους Διεθνείς Τοκογλύφους, η πεποίθησή μου είναι ότι τίποτε δεν θα μπορέσει να μειώσει τη δύναμη της επίδρασης, που θα ασκεί η ποίηση (εκκλησιαστική και θύραθεν) και η μουσική, πάνω στη συνείδηση του λαού μας, όσο κι αν η επίδραση αυτή είναι ή μοιάζει να είναι βραδυφλεγής.

Με τη λέξη «επίδραση» εννοώ αυτό το ρίγος, που διαπερνάει τις αισθήσεις μας και μας απογειώνει ή μας κάνει να τυφλωνόμαστε για μια στιγμή από έρωτα και από χαρά. Το αντιλαμβανόμαστε επειδή μας γονιμοποιεί. Είναι αυτό που η μουσική μπορεί να υποσχεθεί πέρα από την πολιτική.

Τροφοδοτούμαι από αισιοδοξία για το σήμερα και το αύριό μας, με μουσική και στίχους του τραγουδοποιού (όρο που καθιέρωσε ο Bob Dylan), Διονύση Σαββόπουλου: «Μέρες καλύτερες θα ‘ρθούν – το λέει το ένστικτό μου – αυτό το κάτι μέσα μου – το εντελώς δικό μου. – Μέρες καλύτερες θα ‘ρθούν – το νιώθω στο αεράκι. – Εκείνο το καρύδι σπάει. – Άκου και τ’ αηδονάκι. – Του πάει το ντέρτι κι ο καημός – η λύπη του ταιριάζει, – μα θέλει και το φάρμακο. – Ποιος το ‘χει; Το μοιράζει;».

Θα ανταμώσουμε, αλλά μόνο ως πρόσωπα. «Να που ανταμώνουμε επιτέλους – κι ο Θεός ας μας φιλήσει – ως του Απρίλη τις γιορτές – που θα λουστεί και θα νικήσει». Δε μπορεί, έτσι θα γίνει…


του π. Κωνσταντίνου Ι, Κώστα
παπαδάσκαλου
από το e-ΠΥΛH

Δεν υπάρχουν σχόλια: