Περιπατητική γνωριμία με άγνωστα μνημεία της πόλης μας

Στις 3 Απριλίου έγινε ένας περίπατος στην πόλη των Σερβίων με τη συμμετοχή αρκετών Σερβιωτών, καθώς και μελετητών της περιοχής, που μας βοήθησαν να γνωρίσουμε καλύτερα την ιστορία αυτού του τόπου.

Ο περίπατος έγινε στα πλαίσια των ενεργειών για τη δημιουργία ενός οικομουσείου περιβάλλοντος και ιστορίας στα Σέρβια.

Η πρώτη διαδρομή, που επιλέχτηκε, αφορούσε τις δύο ιστορικές και όμορφες γειτονιές των Σερβίων τα «Ταμπάχανα» και το «Κουκουμπέτσι».

Αφού έγινε μια πρώτη ενημέρωση για τους σκοπούς του οικομουσείου, επισκεφτήκαμε το καλύτερο διατηρημένο αρχοντικό σπίτι της εποχής της τουρκοκρατίας. Το σπίτι ταυτίστηκε με την κατοικία του Ομέρ Μπέι, ενός από τους πιο σημαντικούς τούρκους που έδρασε στα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας. Δύο σερβιώτες ο Κοεμτζόπουλος και ο Μαλούτας τον αναφέρουν σα φιλέλληνα και με αντιλήψεις αστικές.
Από έξω διατηρείται ο ενισχυμένος σαν φρούριο περίβολος, από το φόβο των ληστών, και ένα κομμάτι από το λιθόστρωτο δρόμο που οδηγούσε στο εσωτερικό       

Στο εσωτερικό, που είναι εγκαταλελειμμένο εδώ και χρόνια, βρίσκονται ακόμη σε αρκετά καλή κατάσταση μια κλειστή δεξαμενή, που κατέληγε σε βρύση, μαζί με τον αγωγό που μετέφερε το νερό και δύο δωμάτια του σπιτιού.

Το μνημείο θα μπορούσε με αρκετή δουλειά να γίνει επισκέψιμο.

Στη συνέχεια σταματήσαμε στον άγιο Δημήτριο, όπου συζητήσαμε για τις αλλαγές που έγιναν από την εποχή που έρχονται εδώ και εγκαθίστανται -στα σπίτια των τούρκων που φεύγουν- οι έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία. Στη θέση του αγίου Δημητρίου υπήρχε διώροφο τζαμί που καταστράφηκε, ενώ διατηρείτε ακόμη ο χτιστός διάδρομος που ενώνει τη βρύση με την πηγή. Βρέθηκε και μία μυλόπετρα η οποία χρησίμευε για το άλεσμα σουσαμιού. Η λέξη «Ταμπάχανα» είναι τούρκικη και σημαίνει βυρσοδεψία. Στην περιοχή βρισκόταν (τώρα είναι κατεστραμμένο) το σπίτι του Μιχάλη Παπαδόπουλου ποιο γνωστού σαν Μιχάλ Αγά.

Στη συνέχεια επισκευαστήκαμε ένα από τα τέσσερα γνωστά νεκροταφεία των τούρκων λίγο πιο πέρα από τον άγιο Παντελεήμονα, και το κομμένο τζαμί στην περιοχή αμπελάκια. Το Τζαμί είναι το παλαιότερο στα Σέρβια του 15^ου αιώνα και διατηρείτε σε επίπεδο θεμελίων, κτίστηκε κοντά στη θέση όπου έγινε η ποιο αιματηρή μάχη των τούρκων για την κατάληψη των Σερβίων. Από εκεί σταματήσαμε στον Άγιο Παντελεήμονα, ο οποίος έχει μετατραπεί σε γιαπί, και συζητήσαμε για το μέλλον των εργασιών.

Η διαδρομή μέχρι το «κουκουμπέτσι» αποζημίωσε και τους πιο απαιτητικούς με την υπέροχη θέα προς τον κάμπο τη λίμνη και τα χωριά προς την Κοζάνη.

Στην άκρη του ρέματος του Αγίου Γεωργίου του Κρεμαστού έγινε μια πολύ καλή συζήτηση και ανάλυση για την πληθυσμιακή σύσταση του πληθυσμού των Σερβίων από το Βυζάντιο έως σήμερα. Κατεβαίνοντας από το «κουκουμπέτσι» τελειώσαμε στην πλατεία του ταχυδρομείου στη γειτονιά Βαρόσι.

Η εμπειρία ήταν μοναδική για όλους όσους συμμετείχαν στον περίπατο από τους νεότερους 4 ετών έως τους μεγαλύτερους 80 χρονών.

ΟΙΚΟΜΟΥΣΕΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΕΡΒΙΩΝ

Ο ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ