Των επιόρκων ο… κατάλογος

Πριν μερικά χρόνια - τότε που οι δικαστές ξενυχτούσαν για να εκδικασθούν στο σύνολό τους οι υποθέσεις της δικασίμου - εξετάσθηκε και μια καταγγελία για διαφθορά, κατά συγκεκριμένης υπαλλήλου του στενού δημόσιου τομέα. Τότε για την άσκηση ποινικής δίωξης, ακόμα και σε βαθμό κακουργήματος, δεν ήταν απαραίτητη προηγούμενη διενέργεια δικαστικής έρευνας. Αρκούσε η καταμήνυση ή η γνωστοποίηση στον εισαγγελέα αξιόποινης πράξης ή πράξεων για να ενεργοποιηθεί η ποινική διαδικασία με την άσκηση της ποινικής δίωξης. Επειδή όμως η καταγγελία ήταν ιδιαίτερα σοβαρή, θεωρήθηκε αναγκαία μια πρώτη έρευνα για να διαπιστωθεί τυχόν ύπαρξη και άλλων παρόμοιου τύπου -με την καταγγελία- επίδοση της υπαλλήλου, οπότε και η παρέμβαση της εισαγγελίας θα έπρεπε να είναι ανάλογη.

 

Διαπιστώθηκε από την έρευνα τότε, ότι η διαφθορά δεν άγγιζε την υπάλληλο, αλλά εξ’ ολοκλήρου τον καταγγέλλοντα και όπως ήταν φυσικό τέθηκε στο αρχείο. Βαριά φάνηκε στον "επώνυμο" καταγγέλλοντα η αρχειοθέτηση και γι’ αυτό έκανε νέα καταγγελία. Αυτή τη φορά στάθηκε περισσότερο τυχερός και ασκήθηκε τελικά κατά της συγκεκριμένης υπαλλήλου ποινική δίωξη.

Όπως στη συνέχεια διαπιστώθηκε, σκοπός της καταμήνυσης της υπαλλήλου ήταν να φοβηθεί και να εξαναγκασθεί η τελευταία, ώστε να μην κάνει το καθήκον της. Όσο αυτό δεν επιτυγχανόταν, οι καταγγελίες και οι μηνύσεις συνεχίζονταν με ρυθμούς αυξανόμενους.

Έτσι πέρασε μια επταετία – οκταετία, πραγματικού παραλογισμού, σε σχέση με την αντιμετώπιση από τη δικαιοσύνη της υπαλλήλου, αλλά και με τη λειτουργία της συγκεκριμένης δημόσιας υπηρεσίας.

Η υπάλληλος συνέχιζε κανονικά να παρέχει από νευραλγικό πόστο της δημόσιας διοίκησης τις υπηρεσίες της και συγχρόνως είχαν ασκηθεί και εκκρεμούσαν σε βάρος της περί τις ογδόντα ποινικές διώξεις. Οι τελευταίες σταδιακά και πάντως οι περισσότερες μετά την παρέλευση του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, απεδείχθησαν ψευδείς και η υπάλληλος αθωώθηκε είτε σε ακροατήρια δικαστηρίων, είτε με βουλεύματα δικαστικών συμβουλίων. Αργότερα μάλιστα καταδικάσθηκε αμετάκλητα ο ίδιος ο μηνυτής της για τις ψευδείς καταμηνύσεις του σε πολυετή φυλάκιση.

Η παραπάνω περίπτωση, σίγουρα δεν είναι συνηθισμένη, ούτε όμως και η μοναδική. Αποτελεί κοινό τόπο η διαπίστωση ότι σ’ αυτό που αποκαλούμε σύγχρονη δημόσια διοίκηση, οι μόνοι υπάλληλοι που δεν έχουν προβλήματα, είναι όσοι δεν κάνουν απολύτως τίποτε. Αν τύχει οι τελευταίοι και είναι και γνήσια τέκνα του πελατειακού μας συστήματος, πολύ γρήγορα η απραξία τους οδηγεί με ασφάλεια, σε ανώτερες ιεραρχικά βαθμίδες.

Προβλήματα λοιπόν υπάρχουν στις περιπτώσεις κρατικών υπαλλήλων, οι οποίοι προσπαθούν να κάνουν το καθήκον τους και εκ του λόγου αυτού, καθώς δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που δεν είναι επιτρεπτή η ικανοποίηση των αιτημάτων πολιτών ή ομάδων συμφερόντων, να βρίσκονται κατηγορούμενοι και να εντάσσονται στην κατηγορία των επιόρκων.

Είναι δε μάλλον βέβαιο ότι, με τις αντιλήψεις -περί επίορκων υπαλλήλων του δημοσίου- που τείνουν σήμερα να παγιωθούν, η προαναφερθείσα έντιμη υπάλληλος, όπως και δικαστικά πλέον απεδείχθη, θα ήταν στις πρώτες γραμμές του σχετικού καταλόγου τον οποίο με ικανοποίηση οι Τροϊκανοί και γενικότερα οι εκπρόσωποι των δανειστών μας θα διάβαζαν.

Πόσο μας ικανοποιεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο;

Ποιος θα αναλάβει –εκτός βεβαίως των αντικειμενικών εκφωνητών των βραδινών τηλεοπτικών ειδήσεων- το βάρος της ευθύνης να θεωρήσει ασφαλές κριτήριο την άσκηση σε βάρος υπαλλήλου ποινικής δίωξης και να τον εντάξει για το λόγο αυτό σε καταλόγους επίορκων, που οι δανειστές μας για τους δικούς τους λόγους επιθυμούν να λάβουν;

Πώς, χωρίς δικαστική απόδειξη και βασισμένοι μόνο σε ενδείξεις θα προχωρήσουν σε προγραφές;

Γιατί άλλο πράγμα είναι η γρήγορη εκκαθάριση των σε βάρος των κρατικών υπαλλήλων κατηγοριών, που είναι άκρως απαραίτητη για την εύρυθμη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και άλλο να αποκτούν την ιδιότητα του επίορκου, γιατί ενδεχομένως απλώς έκαναν το καθήκον τους.

Μήπως λοιπόν, λέω μήπως, είναι περισσότερο φρόνιμο να μην παρασυρθούμε και καταργήσουμε μαζί με τα υπόλοιπα δικαιώματα και το τεκμήριο αθωότητος, ακόμα και για τους κρατικούς υπαλλήλους που είναι κατηγορούμενοι;

Όχι για τίποτε άλλο, αλλά μιας και μόνο αυτοί το χρειάζονται και κυρίως –αν αυτό εξακολουθεί να έχει κάποια σημασία και σήμερα- γιατί τους το αναγνωρίζει το Σύνταγμά μας.

του ΗΛΙΑ ΚΟΛΙΟΥΣΗ από το PHEME